Зейнетақы төлемдері жүзеге асырылатын бірінші жылы зейнетақы төлемдерінің жылдық сомасы зейнетақы жинақтары сомасының зейнетақы жинақтары төлемдерінің мөлшерлемесі -6,5 %  (зейнетақы жинақтарының сомасы * 6,5% / 12 = бірінші жылға ай сайынғы төлем мөлшері) көбейтіндісі ретінде есептеледі.

Бұл ретте зейнетақы төлемдері жүзеге асырылатын бірінші жылы ай сайынғы зейнетақы төлемінің есептелген мөлшерін төлеу республикалық бюджет туралы тиісті қаржы жылының 1 қаңтарына белгіленген ең төмен күнкөріс деңгейінің кемінде 70 пайызы мөлшерінде жүзеге асырылады (2025 жылғы 01 қаңтардан бастап – 32 359,60 теңге = 70% * 46228,00).

Кейінгі жылдары зейнетақы төлемінің мөлшерін жыл сайын зейнетақы төлемдерін индекстеу мөлшерлемесіне 5%-ға ұлғайту жолымен айқындалады.

Егер кезекті зейнетақы төлемі жүзеге асырылғаннан кейін ЖЗШ-дағы зейнетақы жинақтарының қалдығы тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңда белгіленген ең төмен күнкөріс деңгейінің 70 пайызынан аз соманы құрайтын болса, бұл қалдық алушыға БЖЗҚ-дан бір рет төленеді (2025 жылы– 753 252,00 теңге = 12 * 62 771).

БЖЗҚ-дан міндетті зейнетақы жарналары (МЗЖ) және міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары (МКЗЖ) есебінен белгіленген кесте бойынша зейнетақы төлемдеріне мүгедектігі мерзімсіз белгіленген бірінші және екінші топтағы мүгедектігі бар адамдардың құқығы бар.

Мүгедектігі мерзімсіз белгіленген бірінші және екінші топтағы мүгедектігі бар адамдар БЖЗҚ бөлімшесіне немесе электрондық цифрлық қолтаңба болған жағдайда БЖЗҚ-ның сайтындағы жеке кабинет арқылы өтінішпен жүгінуі тиіс. Жеке кабинетте «Қызметтер» - «Зейнетақы төлемдерін тағайындау туралы өтініш беру» бөлімін таңдау қажет. Өтініш жасалған күн БЖЗҚ-да құжаттарды қабылдау не түсу күні болып есептеледі.

Сонымен қатар, мерзімсіз белгіленген бірінші немесе екінші топтағы мүгедектікке байланысты зейнетақы төлемдерін алуға өтініш берген кезде өтінішке QR-кодтың көмегімен қол қоюға болады.

Бұл үшін enpf.kz сайтындағы Жеке кабинетке кіру керек, сол жерде көрсетілген қызметтерді таңдау кезінде «QR-мен қол қою» батырмасы қосылған. Аталған қол қою тәсілі eGov mobilе қосымшасымен интеграциялау негізінде іске асырылып отыр, сондықтан пайдаланушы бұл қосымшаны өз ұялы телефонына орнатып, авторизациялануы керек. «QR-мен қол қою» батырмасын басқаннан кейін БЖЗҚ серверіне сілтеме беретін QR-код құрылады. Аталған QR-кодты eGov mobile мобильді қосымшасының көмегімен сканерлеу керек, мобильді қосымшаның жоғарғы оң жақ бұрышында QR-кодтарды оқуға арналған белгіше бар.

QR-кодты сканерлегеннен кейін қол қойылатын құжатты көрсететін терезе ашылады. Әрі қарай, «Қол қою» батырмасын басып, пайдаланушы құжатқа қол қоюды аяқтауы керек. Нәтижесінде «Қол қою сәтті аяқталды» деген хабарлама шығуы керек: зейнетақы төлемін тағайындау туралы өтінішті «Менің өтініштерім» бөлімінен көруге болады. Сонымен қатар, БЖЗҚ-ға өтінішті пошта арқылы немесе үшінші тұлға (сенім білдірілген адам /заңды өкіл) арқылы жіберуге болады.

БЖЗҚ-ға тапсыру тәсіліне қарай барлық қажетті құжаттардың өзекті тізбесі мына сілтеме бойынша қолжетімді: https://www.enpf.kz/kz/services/vyplaty/57494/

БЖЗҚ-дан зейнетақы төлемдері өтініш берілген күннен бастап белгіленеді және зейнетақы жинақтары таусылғанға дейін жүзеге асырылады. Бұл ретте зейнетақы төлемін алуға өтініш берген күн болып, егер мүгедектік мерзімсіз болып белгіленсе, бірінші және екінші топтағы мүгедектігі бар адамдар үшін - БЖЗҚ-да құжаттарды қабылдау не түсу күні есептеледі.

БЖЗҚ егер мүгедектік мерзімсіз болып белгіленсе, 1 және 2 топтағы мүгедектігі бар адамдар болып табылатын МЗЖ салымшыларының, МКЗЖ аударылған жеке тұлғалардың зейнетақы төлемдерінің сомасын – БЖЗҚ-да құжаттарды қабылдаған не түскен күннен бастап он жұмыс күні ішінде аударады.

Зейнетақы жинақтарының төлемдері тек зейнетақы төлемдерін алушының өзінің банктік шотына төленетінін назарда ұстаңыз.

Толығырақ ақпарат, оның ішінде қажетті құжаттардың тізімі БЖЗҚ-ның https://www.enpf.kz/kz/ сайтында ұсынылған.

Ерікті зейнетақы жарналары (ЕЗЖ) есебінен зейнетақы төлемдерін алу құқығы БЖЗҚ-да зейнетақы жинақтары бар:

1) елу жасқа толған;

2) мүгедектігі бар адамдар болып табылатын;

3) егер Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда өзгеше көзделмесе, Қазақстан Республикасынан тыс жерге тұрақты тұруға кеткен шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарға беріледі.

БЖЗҚ-да ЕЗЖ есебінен зейнетақы жинақтары бар адам қайтыс болған жағдайда, олар Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен мұраға қалдырылады.

ЕЗЖ есебінен қалыптастырылған зейнетақы төлемдерінің мөлшері мен кезеңділігін зейнетақы төлемдерін алушы (бұдан әрі - алушы) БЖЗҚ зейнетақы қағидаларына сәйкес өз бетінше белгілейді.

Елу жасқа толған алушы не мүгедектігі бар адам БЖЗҚ-дан зейнетақы төлемдерін алу үшін жеке өзі жүгінген кезде БЖЗҚ-ға келесі құжаттарды ұсынады:

1) алушының жеке басын куәландыратын құжат (сәйкестендіру үшін):

2) алушының банктік шоты туралы мәліметтер.

Сондай-ақ, егер электрондық цифрлық қолтаңбаңыз болған жағдайда Сіз https://www.enpf.kz/kz/ интернет-ресурсында «Жеке кабинет», әрі қарай «Жеке тұлғаның кабинеті» бөлімінде, «Қызметтер», әрі қарай «Зейнетақы төлемдерін тағайындау туралы өтініш беру» шағын бөлімінде зейнетақы төлемдерін тағайындау туралы өтініш бере алатыныңызды хабарлаймыз.

БЖЗҚ-дан зейнетақы төлемдері алушының жеке зейнетақы шотындағы сомалар шегінде:

- алушы белгілеген тәртіппен ай сайын, тоқсан сайын, жыл сайын немесе 50 жастан асқан адамдар мен мүгедектер үшін толық көлемде бір рет;

- Қазақстан Республикасынан тысқары жерлерге тұрақты тұруға кеткен шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарға толық көлемде бір рет жүзеге асырылады.

Зейнетақы төлемдері өтініш берілген күннен бастап белгіленеді және зейнетақы жинақтары таусылғанға дейін жүзеге асырылады.

Біздің филиалдарымыздың жұмыс тәртібі мен түзімі, сондай-ақ орналасқан жері туралы өзекті ақпаратпен Интернеттегі https://www.enpf.kz/kz/ web-сайтында, «Байланыстар», әрі қарай «Өңірлік желі» бөлімінде не болмаса келесі https://www.enpf.kz/kz/contacts/tsentralnyy-apparat/ сілтемесі бойынша танысуға болады.

Егер Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда өзгеше көзделмесе, Қазақстан Республикасынан тыс тұрақты тұру жері-не кеткен шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдар Қазақстан Республикасынан тыс тұрақты тұру жеріне (ҚР-дан тыс ТТЖ) кетумен байланысты БЖЗҚ-дан міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары және ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақы төлемдерін алуға құқылы.

Зейнетақы жинақтары төлеміне берілетін құжаттар БЖЗҚ-ға келесі тәсілдердің бірімен ұсынылуы мүмкін:

- жеке өзі жүгінген кезде;

- пошталық байланыс арқылы;

- үшінші тұлға (сенім білдірілген тұлға) арқылы. Бұл ретте құжаттар сенім білдірілген тұлға БЖЗҚ кеңсесіне жеке өзі жүгінген кезде ғана қабылданады.

Өтініш нысанының қолданыстағы нысаны жарна түріне қарай, және әмбебап сенімхаттың үлгісі келесі сілтеме бойынша https://www.enpf.kz/kz/services/samples/ орналасқан. Өтінім нысаны валюта түріне байланысты

БЖЗҚ-дан зейнетақы төлемдеріне жіберілетін құжаттарды БЖЗҚ-ның «Төлемге құжаттарды алдын ала тексеру» онлайн қызметін пайдалана отырып келесі сілтеме бойынша: https://www.enpf.kz/kz/elektronnye-servisy/checkdoc.php алдын ала тексеруге болады.

Назар аударыңыз:

Құжаттарды алған кезде БЖЗҚ өтініш жасаған шетелдіктің немесе азаматтығы жоқ адамның Қазақстан Республикасы азаматының жеке басын куәландыратын құжаттарының не шетелдіктің Қазақстан Республикасында тұруға ықтиярхатының не Қазақстан Республикасының уәкілетті органы берген, азаматтығы жоқ адамның куәлігінің болуы және оның жарамдылығы туралы Қазақстан Республикасы мемлекеттік органдарының ақпараттық жүйелерінен (ЖТ МДҚ) мәліметтерді сұратады.

Өтініш берген шетелдіктің немесе азаматтығы жоқ адамның Қазақстан Республикасынан тыс жерге тұрақты тұруға кетуіне не шетелдіктің немесе азаматтығы жоқ адамның Қазақстан Республикасында тұрақты тұруға рұқсатының күшінің жойылуына байланысты не болмаса Қазақстан Республикасы азаматтығын жоғалтуға, Қазақстан Республикасы азаматтығынан шығуға байланысты Қазақстан Республикасы азаматының жеке куәлігінің не шетелдіктің Қазақстан Республикасында тұруға ықтиярхатының не Қазақстан Республикасының уәкілетті органы берген азаматтығы жоқ адамның куәлігінің жарамсыздығы туралы мәліметтер алынған жағдайда БЖЗҚ Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген құжаттардың БЖЗҚ-ға қабылданған не түскен күнінен бастап 10 (он) жұмыс күні ішінде зейнетақы төлемін жүзеге асырады.

Қазақстан Республикасы азаматының жеке куәлігінің не шетелдіктің Қазақстан Республикасында тұруға ықтиярхатының не Қазақстан Республикасының уәкілетті органы берген азаматтығы жоқ адамның куәлігінің бар екендігі және жарамдылығы туралы мәліметтер алынған жағдайда БЖЗҚ салымшы жүгінген күні БЖЗҚ-ның ішкі құжаттарымен айқындалған нысан бойынша құжаттарды қабылдаудан бас тарту туралы қолхат бере отырып, Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген құжаттарды алған сәттен бастап он жұмыс күні ішінде алушыға бас тарту себебін көрсете отырып, хабарлама жіберу арқылы құжаттарды қабылдаудан не өтінішті орындаудан бас тартады.

Зейнетақы жинақтары алушының өзінің банктік шотына ғана, оның ішінде әрекетке қабілетсіз / әрекетке қабілеті шектеулі, кәмелетке толған адам зейнетақы төлемдерін алушы болған жағдайда ғана төленеді. Заңды өкілдің (қорғаншының/қамқоршының), сондай-ақ сенім білдірілген өкілдің банктік шотына зейнетақы жинақтарын төлеуге жол берілмейді.

«Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» Қазақстан Республикасы Кодексінің 326-бабының ережелеріне сәйкес БЖЗҚ жүзеге асыратын зейнетақы төлемдері салық салуға жататын зейнетақы төлемдері түріндегі табысқа жатады.

БЖЗҚ-дан зейнетақы төлемдеріне салық салу кезінде жеке табыс салығын ұстау тәртібі туралы толық ақпарат «Қызметтер» - «Зейнетақы жарналары мен төлемдеріне салық салу» бөлімінде орналастырылған.

Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда өзгеше көзделмесе, Қазақстан Республикасынан тыс тұрақты тұру жеріне кеткен шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарға зейнетақы төлемдері белгіленген құжаттар БЖЗҚ-ға қабылданған не келіп түскен күннен бастап 10 (он) жұмыс күні ішінде бір рет төленеді.

Қазақстан Республикасының «Жеке басты куәландыратын құжаттар туралы» Заңының 1-бабының 13) тармақшасына сай шетелдік паспорт – шетелдіктің жеке басын куәландыратын құжат. Тиісінше, егер сенім білдірілген тұлға шетелдік болса, онда БЖЗҚ-ға шетелдік паспортты ұсыну қажет (шетелдіктің, оның ішінде Ресей Федерациясы азаматының ішкі паспорты қарастырылмайды).

Егер тұрғылықты мемлекетте шетелдік паспорттардың және өзге де құжаттардың көшірмелеріне нотариаттық куәландыру жүргізілмесе, растайтын құжат (құжаттың көшірмесін куәландырудан бас тарту туралы нотариустың қаулысы не осы деректі растайтын уәкілетті мемлекеттік органның анықтамасы, не басқа құжат) ұсынылуы тиіс. Зейнетақы төлемдерін тағайындау туралы өтінішке шетелдік паспорттың нотариат куәландырған көшірмесі талап етілетін барлық жағдайларда, егер нотариустың куәландыру жазбасында: «Көшірмелердің түпнұсқамен дәлдігін куәландырамын» деген сөздері болған жағдайда, негізгі деректемелері, сондай-ақ жеке басты куәландыратын құжаттың нөмірі, берілген күні және берген органы,  қолданылу мерзімі көрсетілген беттері бар шетелдік паспорттың нотариат куәландырған көшірмесін ұсынуға жол беріледі. Шетелдік паспорттан алынған нотариат куәландырған үзінді көшірме қарастырылмайды.

Егер БЖЗҚ-ға ұсынылған құжаттарды, оның ішінде БЖЗҚ-да зейнетақы жинақтары бар және Қазақстан Республикасынан тыс жерде қайтыс болған адамның қайтыс болуы туралы куәлікті, мұрагерлік құқығы туралы куәлікті шетелдік ұйымдар мен мекемелер берген жағдайда, сондай-ақ құжаттың көшірмесінің дұрыстығын түпнұсқамен куәландыру, алушының өтініштегі қолының түпнұсқалығын, сенімхатты куәландыру бөлігінде нотариаттық іс-әрекеттер шет мемлекетте жүргізілген жағдайда көрсетілген құжаттар, сондай-ақ куәландырушы жазбалар мен олардың мемлекеттік немесе орыс тіліндегі аудармалары «Құжаттарды заңдастыру» мемлекеттік қызмет көрсету тәртібін реттейтін құжаттарды заңдастыру қағидаларына немесе Қазақстан Республикасы ратификациялаған өзге де халықаралық шарттарға сәйкес заңдастырылуға жатады.

Шет тілінде жасалған, ұсынылатын құжаттарды мемлекеттік не орыс тіліне аудару қажет, оның ішінде қажет болған жағдайда шетелдік нотариус пен аудармашының барлық куәландырушы жазбаларын заңдастыру қажет.

Шетелдік паспортты алу кезінде алушының деректемелері өзгерген жағдайда, атап айтқанда: тегі, аты, бар болса - әкесінің аты өзгерген жағдайда құжаттар тізбесіне шетелдік құжаттарды ресімдеуге қойылатын талаптарды сақтай отырып ресімделген, негізгі деректемелердің өзгеру фактісін растайтын төмендегі құжаттардың бірінің түпнұсқасын не нотариат куәландырған көшірмесін қосымша ұсыну қажет:

- Қазақстан Республикасының уәкілетті органының анықтамасы;

- шет мемлекеттің уәкілетті органының анықтамасы;

- тегін/атын/әкесінің атын өзгерту туралы куәлік/анықтама;

- неке қию/бұзу туралы куәлік;

- деректемелердің өзгеру фактісін растайтын өзге де құжат.

Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрінің міндетін атқарушының 2017 жылғы 6 желтоқсандағы №11-1-2/576 Бұйрығымен бекітілген Құжаттарды заңдастыру қағидасының 2-тармағына сәйкес құжаттарды заңдастыру құжаттарды басқа мемлекетте пайдалану мақсатында лауазымды адамның қолы мен құжаттардағы мөрдің түпнұсқалығын  анықтау және куәландыру болып табылады. Заңдастыру жазбасы құжаттың өзінде, ал құжатта орын болмаған жағдайда – құжатпен бекітіліп берілетін жеке парақта құжатты заңдастырған адамның мөрі мен қолы қойылып, жасалады.

1961 жылғы 5 қазандағы Гаага конвенциясына (Қазақстан Республикасы үшін 2001 жылғы 30 қаңтарда күшіне енген шетелдік ресми құжаттарды заңдастыру талабының күшін жоятын конвенция) қатысушы елдердің органдары мен лауазымды адамдарынан шығатын ресми құжаттар заңдастырылудан босатылады және алушының тұрақты тұратын елінде апостильдеуге жатады.

Апостильді (Гаага конвенциясына қосымша болып табылатын белгілі бір үлгідегі мөртабанды) құжат жасалған мемлекеттің құзыретті органы құжаттың өзінде немесе құжатпен бекітіліп берілетін жеке парақта қояды. Тиісті түрде толтырылған апостиль құжатқа қол қойған адамның қолтаңбасының түпнұсқалығын, сапасын және тиісті жағдайда осы құжатты бекіткен мөрдің немесе мөртабанның түпнұсқалығын куәландырады.

1993 жылғы 22-қаңтардағы Минск конвенциясына және 2002 жылғы 7 қазандағы Кишинев конвенциясына (Азаматтық, отбасылық және қылмыстық істер бойынша құқықтық көмек және құқықтық қатынастар туралы конвенция) қатысушы елдердің органдары мен лауазымды адамдарынан шығатын ресми құжаттар алушының тұрақты тұратын елінде апостиль қоюдан босатылады, бірақ мекемелер немесе олардың құзыреті шегінде (белгіленген нысан бойынша) арнайы уәкілетті тұлға куәландырады және Минск немесе  Кишинев конвенцияларына қатысушы елдің елтаңбалық мөрімен бекітіледі.

Егер органдар мен лауазымды адамдардан шығатын ресми құжаттарды Гаага не Минск немесе Кишинев конвенцияларына қатысушы елдердің тізбесіне кірмейтін шет мемлекет не Қазақстан Республикасымен Азаматтық, отбасылық және қылмыстық істер бойынша құқықтық көмек және құқықтық қатынастар туралы жасаған  шарттары бар елдер берген жағдайда, бұл құжаттар жоғарыда көрсетілген тәртіппен заңдастырылуы тиіс.

Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республикасындағы тіл туралы» Заңының 10-бабына сәйкес Қазақстан Республикасының мемлекеттiк органдары жүйесiнде, ұйымдарында, меншiк нысанына қарамастан, статистикалық-есеп, қаржы және техникалық құжаттама жүргiзу мемлекеттiк тiлде және орыс тiлiнде қамтамасыз етiледi.

БЖЗҚ-ға келесі құжаттар: алушының нотариат куәландырған қолымен зейнетақы төлемдерін тағайындау туралы өтініш/нотариат куәландырған сенімхат/шетелдік паспорттың/азаматтығы жоқ адамның куәлігінің және басқа да құжаттардың нотариат куәландырған көшірмесі ұсынылған жағдайда құжаттардың мемлекеттік не орыс тілдеріне аудармасы, оның ішінде алушының тұрғылықты мемлекетінде шет тілінде жасалған шетелдік нотариустың немесе өзге де уәкілетті тұлғаның және аудармашының барлық куәландырушы жазбаларының (оның ішінде нотариустың зейнетақы төлемдерін тағайындау туралы өтініште алушының қолының түпнұсқалығын куәландырғаны туралы) мемлекеттік не орыс тіліне аудармасы болуы қажет.

Бұл ретте, егер алушының тұрғылықты мемлекетінің заңнамасында өзгеше көзделмесе, аударма тігілуі (аударма жасалған құжатпен бірге бекітілуі) тиіс, ал құжаттардың тігілген немесе бекітілген орны нотариустың немесе өзге де уәкілетті тұлғаның мөрімен куәландырылуы тиіс. Сондай-ақ шетелдік нотариустың жасаған барлық нотариаттық іс-әрекеттері, оның ішінде алушының, аудармашының қолын куәландыру, құжаттардың көшірмелерінің дұрыстығын куәландыру, сенімхатты куәландыру кезінде жасалған іс-әрекеттер заңдастырылуға не апостильдеуге жатады.

Қазақстан Республикасының аумағында заңдастырылған не апостиль қойылған құжаттар аударылған жағдайда аудармашының қолы немесе нотариус немесе өзге уәкілетті тұлға жасаған аударманың дұрыстығы нотариалды куәландырылады.

БЖЗҚ-да зейнетақы жинақтары бар адам қайтыс болған жағдайда БЖЗҚ оның отбасы мүшелеріне республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген айлық есептік көрсеткіштің 94 еселенген мөлшері (2025 жылдың 1 қаңтарынан бастап: 3932*94 = 369 608 теңге) шегінде, бірақ қайтыс болған адамның жеке зейнетақы шотында бар қаражаттан аспайтын мөлшерде, қайтыс болған адамның зейнетақы жинақтары қаражаты есебінен жерлеуге арналған біржолғы төлем жүргізетіні белгіленген.

Егер жерлеуге арналған біржолғы төлем жүзеге асырылғаннан кейін қайтыс болған адамның жеке зейнетақы шотындағы зейнетақы жинақтарының қалдығы республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген ең төмен зейнетақы мөлшерінен аспайтын соманы құраған жағдайда бұл қалдық жерлеуге арналған төлем ретінде қайтыс болған адамның отбасы мүшелеріне төленеді.

Жерлеуге арналған біржолғы төлем құжаттар қабылданған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде төленеді;

Жерлеуге арналған біржолғы төлемді алуға қажетті құжаттар тізімімен келесі сілтеме арқылы таныса аласыз: https://www.enpf.kz/kz/services/vyplaty/57497/

Отбасы үшін ауыр жағдайда отырғандарға жаңа қызметтің енгізілуіне байланысты жерлеуге қажетті соманы алуға өтінішті енді онлайн форматта рәсімдеуге мүмкіншілік бар.

Ол үшін қайтыс болған адамның  жақын туыстары веб-сайттағы жеке кабинетінде немесе мобильді қосымшадағы «Қызметтер» бөліміндегі «Алушының қайтыс болуына (жерлеуге) байланысты төлемге өтініш беру» қойындысын таңдауы қажет.

Әрі қарай, ашылған терезеде қайтыс болған адамның ЖСН-ін енгізу қажет, онда мемлекеттік органның ақпараттық жүйесінде (МО АЖ) қайтыс болу туралы мәліметтердің бар-жоқтығына және туыстық байланыстарды растау тәртібіне тексеру жүргізіледі.

Егер МО АЖ-да жеке тұлғаның қайтыс болуы туралы мәліметтер болмаса – тиісті хабарлама шығады. Егер қайтыс болу дерегі расталса, туыстық байланыстардың бар-жоғын тексеру жүзеге асырылады. Расталған жағдайда, келесі кезеңге – алушының банктік деректемелерін енгізуге көшу орын алады. Толтырылғаннан кейін көрсетілген банктік деректемелердің дұрыстығын «тексеру» батырмасын басу арқылы тексеру және электрондық цифрлық қолтаңбамен (ЭЦҚ) қол қою қажет.

Ұялы қосымшаны пайдаланған кезде өтінішке «eGOV mobile» қосымшасы арқылы ЭЦҚ-ның көмегімен қол қою қажет.

МО АЖ-да жерлеуге ақы төлеуге өтініш білдірген адамның қайтыс болған адаммен туыстық байланыстары туралы мәліметтер болмаған жағдайда, өтініш беруші растаушы құжаттарымен БЖЗҚ-ның кез келген кеңсесіне жүгінуі тиіс. Жерлеуге арналған төлемді ресімдеуге қажетті құжаттар тізбесі enpf.kz сайтындағы "Қызметтер"/«Зейнетақы төлемдері»/«Мұрагерлерге және жердеуге».

БЖЗҚ-да міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары, ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақы жинақтары бар адам қайтыс болған жағдайда олар Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен мұраға қалдырылады. Бұл өсиетхат бойынша мұра болуы мүмкін, оған отбасы мүшелері болып табылмайтын адамдар да кіруі мүмкін. Егер өсиетхат жасалмаса, онда зейнетақы жинақтарын мұрагерлікке алу қайтыс болған адамның кез келген басқа мүлкіне қатысты ережелер бойынша отбасы мүшелері арасында жүзеге асырылады. Жақын туыстар (әйелі/күйеуі, балалары, ата-аналары) «заң бойынша бірінші мұрагерлер» деп аталады.

Одан кейінгі кезек бірінші кезектегі мұрагерлер болмаған жағдайда азаматтық заңмен белгіленеді. Мұрагер/мұрагерлер құжаттардың тізбесін толық ұсынса, БЖЗҚ төлемді БЖЗҚ құжаттарды алған немесе құжаттар түскен күннен бастап 10 жұмыс күні ішінде жүргізеді. Қаражат тек мұрагердің/мұрагерлердің банктік шотына түседі.

Алушының қайтыс болуына байланысты БЖЗҚ-дан берілетін төлемдерге (жерлеуге және мұрагерлерге) қатысты толық ақпаратпен Сіз https://www.enpf.kz/kz/services/vyplaty/57497/ мекенжайы бойынша БЖЗҚ-ның корпоративтік веб-сайтында таныса аласыз.

Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 1083-бабына сәйкес, егер өсиетхат бойынша да, заң бойынша да мұрагерлер болмаса немесе олардың ешқайсысының мұраға құқығы болмаса немесе олардың барлығы мұрадан бас тартса, мұра иесіз қалған мүлік деп танылады.

Иесіз қалған мүлік мұраның ашылу орны бойынша коммуналдық меншікке өтеді.

Коммуналдық меншікке өткен иесіз мүлікті есепке алу, сақтау, бағалау, одан әрі пайдалану және іске асыру жөніндегі жұмысты ұйымдастыруды коммуналдық меншікті басқаруға уәкілетті орган жүзеге асырады.

Зейнетақы жинақтарын иесіз қалған мүлік деп тану туралы, заңды күшіне енген сот актісі болған жағдайда, БЖЗҚ-ға мынадай құжаттар ұсынылады:

 - заңды күшіне енген сот актісі;

 - банктік шот туралы мәліметтер.

Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 1083-бабына сәйкес иесіз қалған мүлік деп танылған зейнетақы жинақтарын алу үшін сот актісі бойынша жүгінген адамдарға зейнетақы төлемдері БЖЗҚ-ға құжаттар қабылданған не келіп түскен күннен бастап он жұмыс күні ішінде төленеді.

МЗЖ салымшысының, өзіне МКЗЖ, ЕЗЖ аударылған жеке тұлғаның, зейнетақы төлемдерін алушының, нысаналы талаптарға қатысушының немесе нысаналы жинақтарды алушының қайтыс болуына байланысты төлемдерді алу үшін қажетті құжаттардың ағымдағы тізімімен БЖЗҚ сайтында келесі сілтеме арқылы таныса аласыз: https://www.enpf.kz/kz/services/vyplaty/57497/

Егер БЖЗҚ-ға ұсынылған құжаттарды, оның ішінде БЖЗҚ-да зейнетақы жинақтары бар және Қазақстан Республикасынан тыс жерде қайтыс болған адамның қайтыс болуы туралы куәлікті, мұрагерлік құқығы туралы куәлікті шетелдік ұйымдар мен мекемелер берген жағдайда, сондай-ақ құжаттың көшірмесінің дұрыстығын түпнұсқамен куәландыру, алушының өтініштегі қолының түпнұсқалығын, сенімхатты куәландыру бөлігінде нотариаттық іс-әрекеттер шет мемлекетте жүргізілген жағдайда көрсетілген құжаттар, сондай-ақ куәландырушы жазбалар мен олардың мемлекеттік немесе орыс тіліндегі аудармалары «Құжаттарды заңдастыру» мемлекеттік қызмет көрсету тәртібін реттейтін құжаттарды заңдастыру қағидаларына немесе Қазақстан Республикасы ратификациялаған өзге де халықаралық шарттарға сәйкес заңдастырылуға жатады.

Егер жерлеуге арналған біржолғы төлемнің мұрагері немесе қайтыс болған адамның мұрагері шетелдік, оның ішінде сенім білдірілген тұлға, мұрагердің заңды өкілі болып табылған жағдайда, мұрагердің/сенім білдірілген тұлғаның/заңды өкілдің жеке басын куәландыратын құжат ретінде БЖЗҚ-ға мемлекеттік не орыс тіліне аударылған және қажет болған жағдайда нотариат куәландырған және заңдастырылған шетелдік паспорт ұсынылады, бұған Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда өзгеше белгіленген жағдайлар қосылмайды.

ЖМЗЖ – Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен агенттердің шартты зейнетақы шотына өз қаражаты есебінен  аударған ақшасы.

ЖМЗЖ есебінен қалыптастырылған зейнетақы активтері агенттің және (немесе) өзі үшін жұмыс берушінің міндетті зейнетақы жарналары төленген жеке тұлғаның меншігі болып табылмайды, мұраға қалмайды, БЖЗҚ-дан тұрғын үй жағдайларын жақсарту және (немесе) емделуге ақы төлеу мақсатында біржолғы зейнетақы төлемдері түрінде алынбайды, ИПБ-ның сенімгерлік басқаруына аударылмайды, мемлекеттік кепілдік берілмейді.

ЖМЗЖ есебінен зейнетақы төлемдерін алу құқығы жиынтығында кемінде күнтізбелік алпыс ай өзі үшін ЖМЗЖ аударылған жеке тұлғаларға:

1) Қазақстан Республикасының Әлеуметтік кодексінің 207-бабының 1-тармағына сәйкес зейнет жасына толған адамдар үшін;

2) егер мүгедектік мерзімсіз болып белгіленсе, бірінші және екінші топтағы мүгедектігі бар адамдар үшін беріледі.

Қазақстан Республикасында 2019 жылғы 20 желтоқсандағы Еуразиялық экономиялық одаққа мүше мемлекеттердің  енбекшілерін зейнетақымен қамсыздандыру туралы келісімді (бұдан әрі - Келісім) іске асыру бойынша Қазақстан Республикасының уәкілетті органдарымен өзара іс-қимылы туралы ережеге сәйкес, құзыретті органдар болып:

-1998 жылғы 1 қаңтардан бастап «БЖЗҚ» АҚ және оның аумақтық бөлімшелері ЕАЭО-ға мүше мемлекеттердің еңбеккерлерін (отбасы мүшелерін), мұрагерлерін немесе олардың  өкілдерін және олардың құжаттарын қабылдау, мәліметтер мен құжаттарды дайындау, өңдеу, зейнетақы тағайындау (тағайындаудан бас тарту) туралы шешімдер қабылдау, ЕАЭО мүше мемлекеттердің еңбек өтілін төлеуді (жеткізуді) ұйымдастыру;

- 1998 жылғы 1 қаңтарға дейінгі ЕАЭО-ға мүше мемлекеттердiң жұмыс iстейтiн азаматтарының жұмыс өтiлiн растау үшiн Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтiк қорғау министрлiгiнiң Халықты әлеуметтiк қорғау  саласындағы реттеу және бақылау комитетi және оның аумақтық бөлiмшелерi табылады.

Естеріңізге сала кетейік, Келісім 2021 жылдың 1 қаңтарынан бастап күшіне енген және еңбекшілер мен оның отбасы мүшелеріне қатысты қолданылады.

Келісім ережелеріне сәйкес:

- еңбекшілердің зейнетақы құқықтарын қалыптастыру жұмысқа орналастырушы мемлекет азаматтарының зейнетақы құқықтарын қалыптастыру шарттары мен тәртібі сияқты жағдайда зейнетақы жарналары есебінен жүзеге асырылады (3-бап);

- Қазақстан Республикасында зейнетақы жарналарына БЖЗҚ-ға аударылған зейнетақы жарналары жатады (1-бап);

- еңбекшілерге (отбасы мүшелеріне) зейнетақы тағайындау және төлеу құқығын іске асыру жұмысқа орналасқан мемлекеттің азаматтары үшін қолданылатын шарттарда жүзеге асырылады (3-бап);

- Келісім шеңберінде тағайындалатын зейнетақы түрлері Келісімнің 2-бабында айқындалған.

Толық ақпаратпен мына сілтеме арқылы таныса аласыз: https://www.enpf.kz/kz/services/eaeu/57503/

Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің еңбекшілерін зейнетақымен қамсыздандыру туралы 2019 жылғы 20 желтоқсандағы Келісім 2021 жылдың 1 қаңтарынан бастап күшіне енді, сондықтан еңбек шарты не азаматтық-құқықтық шарт шеңберінде ЕАЭО елдерінен (атап айтқанда Армения Республикасынан, Беларусь Республикасынан, Ресей Федерациясынан және Қырғыз Республикасынан) еңбекшіні тартқан жұмыс беруші 2021 жылғы 1 қаңтардан бастап БЖЗҚ-ға еңбекшінің ай сайынғы табысының 10%-ы мөлшерінде (ең төменгі жалақының 50 еселенген мөлшерінен аспайтын) міндетті зейнетақы жарналарын тұрақты түрде аударады.

Қазақстанда еңбек қызметін жүзеге асыру мақсатында уақытша жүрген ЕАЭО-ға мүше мемлекеттердің азаматтары ҚР азаматтары сияқты міндетті зейнетақы жарналарын (МЗЖ), міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын (МКЗЖ) БЖЗҚ-ға Қазақстан Республикасының зейнетақы заңнамасында белгіленген мөлшерлемелер бойынша және тәртіппен аудару арқылы өз зейнетақы құқықтарын қалыптастыруға міндетті.

Бұл ретте қызметкерге (ЕАЭО-ға мүше мемлекеттің азаматына, соның ішінде РФ азаматына) МЗЖ және (немесе) МКЗЖ төлеу үшін зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарт жасаудың қажеті жоқ, өйткені жеке тұлғаның БЖЗҚ-да МЗЖ және (немесе) МКЗЖ есепке алу үшін жеке зейнетақы шоты (ЖЗШ) болмаған жағдайда, ЖЗШ «Азаматтарға арналған үкімет» Мемлекеттік корпорациясынан келіп түскен, пайдасына МЗЖ және (немесе) МКЗЖ аударылатын жеке тұлғалардың тізімі негізінде автоматты түрде ашылады.

Еңбекшілер өздерінің тұрғылықты мемлекетінің аумағында тұрып, бірақ ЕАЭО-ға мүше басқа мемлекеттің аумағында тіркелген жұмыс берушімен еңбек шарты немесе азаматтық-құқықтық келісім бойынша қашықтан жұмыс істейтін жағдайларды қоспағанда.

БЖЗҚ-да зейнетақы жинақтары бар, ЕАЭО-ға мүше мемлекеттің азаматы, еңбекшісі қайтыс болған жағдайда, оларды біржолғы алу құқығы БЖЗҚ-ға Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған құқық белгілейтін құжаттар ұсынылған кезде, оның ішінде ЕАЭО-ға мүше мемлекеттердің құзыретті органдары арқылы мұрагерлеріне ауысады.

Қызметкердің табысынан зейнетақы жарналарын ұстап қалу және аудару үшін жұмыс беруші қызметкерден қосымша құжаттарды сұрамайды, өйткені қажетті деректер (ТАӘ/ТК) жұмыс берушіде бұрын ұсынылған (қызметкер жұмысқа тұрған кезде) жеке басты куәландыратын құжаттың (шетелдіктің, ЕАЭО елі азаматының шетелдік паспортының), сондай-ақ бейрезиденттің ЖСН негізінде бар болуы тиіс.

Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің еңбекшілерін зейнетақымен қамсыздандыру туралы 2019 жылғы 20 желтоқсандағы Келісімнің 2-бабында ЕАЭО-ға мүше мемлекеттердің азаматтары, еңбекшілері алуына болатын зейнетақы түрлері анықталған.

Қазақстан Республикасында бұл - зейнеткерлік жасқа толған кезде, егер мүгедектік мерзімсіз болып белгіленсе, 1 және 2 топтардағы мүгедектік белгіленген кезде БЖЗҚ-дан төленетін зейнетақы төлемдері.

Келісімнің 3-бабына сәйкес еңбекшілерге зейнетақыны тағайындау және төлеу құқығын іске асыру жұмысқа орналастырушы мемлекеттің азаматтарына арналған дәл сондай шарттарда жүзеге асырылады.

Зейнетақыны ресімдеу ЕАЭО елдерінің құзыретті органдары арқылы жүзеге асырылатын болады.

БЖЗҚ-да зейнетақы жинақтары бар адам қайтыс болған жағдайда, оның отбасы мүшелеріне қайтыс болған адамның зейнетақы жинақтары есебінен республикалық бюджет туралы заңмен тиісті қаржы жылына белгіленген айлық есептік көрсеткіштің (АЕК) 94 еселенген мөлшері шегінде, бірақ қайтыс болған адамның жеке зейнетақы шотында бар қаражаттан артық емес көлемдегі жерлеуге арналған біржолғы төлем беріледі. Бұл біржолғы төлемге жеке табыс салығы салынбайды.

Егер жерлеуге арналған біржолғы төлем жүзеге асырылғаннан кейін қайтыс болған адамның жеке зейнетақы шотындағы зейнетақы жинақтарының қалдығы республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген ең төменгі зейнетақы мөлшерінен аспайтын соманы құраса, бұл қалдық жерлеуге арналған біржолғы төлеммен бірге қайтыс болған адамның отбасы мүшелеріне төленеді

Қазақстанда ерікті зейнетақы жарналары (ЕЗЖ) салықтық артықшылықтарға ие, атап айтқанда, жеке тұлғаның кірісі ретінде қарастырылмайды (ҚР Салық кодексінің 319-бабы, 2-тармағы, 23-1 тармақшасы).

Мысалы, жұмыс берушінің қызметкердің пайдасына аударған ЕЗЖ жеке тұлғаның табысы ретінде қарастырылмайды, жұмыс беруші үшін мұндай шығыстар корпоративтік табыс салығын есептеу кезінде шегеруге жатады. Бұл ретте жұмыс беруші салық салу кезінде жеңілдіктер алады (ҚР Салық кодексінің 257-бабы, 4-тармағы).

Ерікті зейнетақы жарналары да міндетті зейнетақы жарналарының барлық түрлері сияқты инвестицияланады және салымшыларға табыс әкеледі. Зейнетақы активтерін Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі басқарады. Алайда, салымшылар зейнетақы жинақтарын инвестициялық портфельді басқарушыға (ИПБ) аударуға құқылы, олар кірістілік пен тәуекелдің әртүрлі деңгейлері бар түрлі инвестициялық стратегияларды ұсынады. Егер міндетті және міндетті кәсіптік зейнетақы жинақтарын ИПБ-ға 50% дейін аударуға болатын болса, онда ерікті зейнетақы жинақтарын басқаруға толық көлемде беруге болады. Жинақтарды ИПБ-ға аудару салымшының өтініші бойынша жүргізіледі, оны Қор сайтындағы жеке кабинетте немесе БЖЗҚ-ның кез келген филиалында электрондық форматта беруге болады. Инвестициялау нәтижелері бойынша басқарушы компанияны да өзгертуге болады. Бірақ оны жылына көп дегенде бір-ақ рет ауыстыруға болады. Осылайша, зейнетақы активтерін басқаруға қатысу ЕЗЖ-ның тағы бір артықшылығы болып табылады.

БЖЗҚ-дан төленетін біржолғы зейнетақы төлемдері түріндегі салық салынатын кірістің мөлшеріне «Салық және бюджетке төленетін төлемдер туралы» Қазақтан Республикасы кодексінің (Салық кодексі) 346-бабының 1-тармағының 2) және 3)-тармақшаларында көрсетілген тәртіппен және мөлшерде стандартты шегерім қолданылады.

Салық кодексінің 346-бабының 1-тармағының 2) тармақшасына сәйкес осы тармақшаны қолдану күніне мұндай адамның:

1) Ұлы Отан соғысына қатысушы, жеңілдіктер бойынша Ұлы Отан соғысының қатысушыларына теңестірілген адам және басқа мемлекеттердің аумағындағы ұрыс қимылдарының ардагері;

2) Ұлы Отан соғысы жылдарында тылдағы қажырлы еңбегі мен мінсіз әскери қызметі үшін бұрынғы КСР Одағының ордендерімен және медальдарымен наградталған адам;

3) 1941 жылғы 22 маусым - 1945 жылғы 9 мамыр аралығында кемінде алты ай жұмыс істеген (қызмет өткерген) және Ұлы Отан соғысы жылдарында тылдағы қажырлы еңбегі мен мінсіз әскери қызметі үшін бұрынғы КСР Одағының ордендерімен және медальдарымен наградталмаған адам;

4) бірінші, екінші немесе үшінші топтардағы мүгедектігі бар адам;

5) мүгедектігі бар бала болып табылатыны негізінде күнтізбелік жыл үшін айлық есептік көрсеткіштің 882 еселенген мөлшері стандартты шегерім болып табылады.

Жеке тұлғаның осы тармақшаны қолдануға бірнеше негіздері болған жағдайда, кірістерді алып тастау осы тармақшада белгіленген кіріс шегінен аспауға тиіс.

«Ардагерлер туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабына сәйкес басқа мемлекеттердің аумағындағы ұрыс қимылдардың ардагерлері болып төмендегілер танылатыны белгіленген:

1) бұрынғы КСР Одағының үкіметтік органдарының шешімдеріне сәйкес басқа мемлекеттердің аумағындағы ұрыс қимылдарына қатысқан Кеңес Армиясының, Әскери-Теңіз Флотының, Мемлекеттік қауіпсіздік комитетінің әскери қызметшілері, бұрынғы КСР Одағы Ішкі істер министрлігінің басшы және қатардағы құрамының адамдары (әскери мамандар мен кеңесшілерді қоса алғанда);

2) оқу жиындарына шақырылған және Ауғанстанға ұрыс қимылдары жүріп жатқан кезеңде жіберілген әскери міндеттілер;

3) Ауғанстанға ұрыс қимылдары жүріп жатқан кезеңде осы елге жүк жеткізу үшін жіберілген автомобиль батальондарының әскери қызметшілері;

4) бұрынғы КСР Одағының аумағынан Ауғанстанға жауынгерлік тапсырмалармен ұшқан ұшу құрамының әскери қызметшілері;

5) Ауғанстандағы кеңестік әскери контингентке қызмет көрсеткен, жарақат, контузия алған немесе мертіккен не ұрыс қимылдарын қамтамасыз етуге қатысқаны үшін бұрынғы КСР Одағының ордендерімен және медальдарымен наградталған жұмысшылар мен қызметшілер;

6) 1992 жылғы қыркүйек – 2001 жылғы ақпан аралығындағы кезеңде Тәжікстан-Ауғанстан учаскесінде Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығының шекарасын күзетуді күшейту жөніндегі мемлекетаралық шарттар мен келісімдерге сәйкес міндеттерді орындаған Қазақстан Республикасының әскери қызметшілері;

7) 2003 жылғы тамыз – 2008 жылғы қазан аралығындағы кезеңде Ирактағы халықаралық бітімгершілік операцияға бітімгерлер ретінде қатысқан Қазақстан Республикасының әскери қызметшілері;

8) 1986–1991 жылдар аралығындағы кезеңде Таулы Қарабақтағы этносаралық қақтығысты реттеуге қатысқан әскери қызметшілер, сондай-ақ бұрынғы КСР Одағы ішкі істер және мемлекеттік қауіпсіздік органдарының басшы және қатардағы құрамының адамдары.

«Ардагерлер туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 6-бабына сәйкес жеңілдіктер бойынша Ұлы Отан соғысының ардагерлеріне теңестірілген ардагерлер болып төмендегілер танылады:

1) жеңілдіктер бойынша Ұлы Отан соғысына қатысушыларға теңестірілген адамдар, атап айтқанда:

майдандағы армия бөлімдерінің әскери қызметшілеріне қалалардың қорғанысына қатысқаны үшін белгіленген жеңілдікті шарттармен зейнетақы тағайындау үшін 1998 жылғы 1 қаңтарға дейін еңбек сіңірген жылдарына есептеліп жазылған, сол қалаларда Ұлы Отан соғысы кезеңінде қызмет өткерген әскери қызметшілер, сондай-ақ бұрынғы КСР Одағы ішкі істер және мемлекеттік қауіпсіздік органдарының басшы және қатардағы құрамының адамдары;

Ұлы Отан соғысы кезеңінде майдандағы армия құрамына кірген әскери бөлімдерде, штабтарда, мекемелерде штаттық лауазымдар атқарған не сол кезеңдерде майдандағы армия бөлімдерінің әскери қызметшілеріне қалалардың қорғанысына қатысқаны үшін белгіленген жеңілдікті шарттармен зейнетақы тағайындау үшін 1998 жылғы 1 қаңтарға дейін еңбек сіңірген жылдарына есептеліп жазылған, сол қалаларда болған Кеңес Армиясының, Әскери-Теңіз Флотының, бұрынғы КСР Одағының ішкі істер және мемлекеттік қауіпсіздік әскерлері мен органдарының ерікті жалдамалы құрамының адамдары;

Ұлы Отан соғысы кезеңінде майдандағы армия мен флоттың құрамына кірген бөлімдердің, штабтар мен мекемелердің құрамында полк балалары (тәрбиеленушілері) және юнгалар ретінде болған адамдар;

Екінші дүниежүзілік соғыс жылдарында шет елдердің аумағында партизан отрядтары, астыртын топтар және басқа да фашизмге қарсы құралымдар құрамында фашистік Германия мен оның одақтастарына қарсы ұрыс қимылдарына қатысқан адамдар;

бұрынғы КСР Одағы Қатынас жолдары халық комиссариатының, Байланыс халық комиссариатының, кәсіпшілік және көлік кемелерінің жүзу құрамы мен авиацияның ұшу-көтерілу құрамының, Балық өнеркәсібі халық комиссариатының, теңіз және өзен флотының, Солтүстік теңіз жолы бас басқармасының ұшу-көтерілу құрамының арнаулы құралымдарының Ұлы Отан соғысы кезеңінде әскери қызметшілер жағдайына көшірілген және ұрыс майдандарының тылдағы шекаралары, флоттардың жедел аймақтары шегінде майдандағы армия мен флот мүдделері үшін міндеттер атқарған қызметкерлері, сондай-ақ Ұлы Отан соғысының бас кезінде басқа мемлекеттердің порттарында еріксіз ұсталған көлік флоты кемелері экипаждарының мүшелері;

Ленинград қаласындағы қоршау кезеңінде қаланың кәсіпорындарында, мекемелері мен ұйымдарында жұмыс істеген және «Ленинградты қорғағаны үшін» медалімен немесе «Қоршаудағы Ленинград тұрғыны» белгісімен наградталған азаматтар;

Екінші дүниежүзілік соғыс кезеңінде фашистер мен олардың одақтастары құрған концлагерьлердегі, геттолардағы және басқа да мәжбүрлеп ұстау орындарындағы кәмелетке толмаған тұтқындар;

1986 - 1987 жылдары Чернобыль атом электр станциясындағы апаттың, азаматтық немесе әскери мақсаттағы объектілердегі басқа да радиациялық апаттар мен авариялардың салдарларын жоюға қатысқан, сондай-ақ ядролық сынақтарға тікелей қатысқан адамдар;

2) жеңілдіктер бойынша Ұлы Отан соғысы кезеңінде жаралануы, контузия алуы, мертігуі немесе ауруға шалдығуы салдарынан болған мүгедектігі бар адамдарға теңестірілген адамдар, атап айтқанда:

бұрынғы КСР Одағын қорғау, әскери қызметтің өзге де міндеттерін басқа кезеңдерде атқару кезінде жаралануы, контузия алуы, мертігуі салдарынан немесе майданда болуына байланысты, сондай-ақ Ауғанстанда немесе ұрыс қимылдары жүргізілген басқа да мемлекеттерде әскери қызметін өткеру кезінде ауруға шалдығуы салдарынан мүгедектік белгіленген әскери қызметшілер;

қызметтік міндеттерін атқару кезінде жаралануы, контузия алуы, мертігуі салдарынан не майданда болуына немесе ұрыс қимылдары жүргізілген мемлекеттерде қызметтік міндеттерін орындауына байланысты ауруға шалдығуы салдарынан мүгедектік белгіленген, бұрынғы КСР Одағының мемлекеттік қауіпсіздік органдарының және ішкі істер органдарының басшы және қатардағы құрамының адамдары;

басқа елдердегі майдандағы әскери контингенттерге қызмет көрсеткен және ұрыс қимылдары жүргізілген кезеңде жаралануы, контузия алуы, мертігуі не ауруға шалдығуы салдарынан мүгедектік белгіленген тиісті санаттардағы жұмысшылар мен қызметшілер;

1944 жылғы 1 қаңтар – 1951 жылғы 31 желтоқсан аралығындағы кезеңде Украина КСР, Беларусь КСР, Литва КСР, Латвия КСР, Эстония КСР аумағында болған халықты қорғаушы жойғыш батальондардың, взводтар мен отрядтардың жауынгерлері мен командалық құрамы қатарындағы, осы батальондарда, взводтарда, отрядтарда қызметтік міндеттерін атқару кезінде жаралануы, контузия алуы немесе мертігуі салдарынан мүгедектік белгіленген адамдар;

Чернобыль атом электр станциясындағы апаттың және азаматтық немесе әскери мақсаттағы объектілердегі басқа да радиациялық апаттар мен авариялардың, ядролық сынақтардың салдарынан мүгедектік белгіленген адамдар және мүгедектігі ата-анасының бірінің радиациялық сәуле алуымен генетикалық байланысты олардың балалары.

Салық кодексінің 346 - бабы 1-тармағының 3) тармақшасына сәйкес осы тармақшаны қолдану күніне мұндай адамның:

он сегіз жасқа толғанға дейін әрбір осындай мүгедектігі бар бала үшін - мүгедектігі бар баланың ата-анасының, қорғаншыларының, қамқоршыларының бірі;

өмір бойына әрбір осындай адам үшін - «бала кезінен мүгедектігі бар адам» деген себеппен мүгедектігі бар адам деп танылған адамның ата-анасының, қорғаншыларының, қамқоршыларының бірі;

асырап алынған бала он сегіз жасқа толғанға дейін әрбір осындай адам үшін - бала асырап алушылардың бірі;

жетім балаларды, ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды баланы қабылдайтын отбасына беру туралы шарттың қолданылу мерзімі кезеңінде әрбір осындай адам үшін - жетім балаларды және ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды баланы қабылдайтын отбасына қабылдап алған ата-аналардың бірі болып табылатыны негізінде күнтізбелік жыл үшін айлық есептік көрсеткіштің 882 еселенген мөлшері стандартты шегерім болып табылады.

Осы тармақшаның ережелері:

қорғаншылыққа және қамқоршылыққа мұқтаж адамдардың қорғаншылары және қамқоршылары болып табылатын тиісті білім беру ұйымдары, медициналық ұйымдар, халықты әлеуметтік қорғау ұйымдары әкімшіліктерінің жұмыскерлеріне қатысты олардың осындай ұйымдарымен еңбек қатынастарында болуына байланысты;

Қазақстан Республикасының неке-отбасы заңнамасына сәйкес асырап алынатын баланың (балалардың) анасымен немесе әкесімен некеге тұратын (ерлі-зайыптылықта болатын) адамдарға қатысты қолданылмайды.

Осылайша, Салық кодексінің 346-бабы 1-тармағының 2) және (немесе) 3) тармақшаларында көрсетілген адамдарға қатысты БЖЗҚ-дан төленетін біржолғы зейнетақы төлемдері түріндегі міндетті зейнетақы жарналары салымшыларының табысына 882 еселенген АЕК мөлшерінде стандартты шегерім қолданылады.

Қазақстан Республикасы Әуе қорғанысы күштерінің қызметкерлері болып табылатын БЖЗҚ-дан төленетін біржолғы зейнетақы төлемдері түріндегі міндетті зейнетақы жарналары салымшыларының табысына стандартты шегерімдерді қолдану Салық кодексінде көзделмеген.

Салық кодексінің 353-1- бабында үй жағдайларын жақсарту және (немесе) емделуге ақы төлеу мақсатында БЖЗҚ-дан төленетін біржолғы зейнетақы төлемінен жеке табыс салығын есептеу, ұстап қалу және төлеу ерекшеліктері көзделген. Сонымен, Салық кодексінің 353-1-бабының 6-тармағына сай жеке тұлғаның жасалған жинақтаушы сақтандыру (зейнетақы аннуитеті) шарты бойынша сақтандыру сыйлықақыларын төлеу үшін өмірді сақтандыру жөніндегі сақтандыру ұйымдарына зейнетақы жинақтарының сомаларын аудару кезінде салық агенті біржолғы зейнетақы төлемінен ұстап қалмаған және аудармаған жеке табыс салығының сомасы Салық кодексінің 353-бабында көзделген тәртіппен зейнетақы жинақтары сомасынан бір рет ұстап қалуға және аударуға жатады.

Осылайша, зейнетақы жинақтарын сақтандыру ұйымына аударған кезде, бұрынғы кейінге қалдырылған жеке табыс салығы ұсталынып қалады.