ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНАН ТЫС ЖЕРЛЕРГЕ ТҰРАҚТЫ ТҰРУҒА КЕТКЕН ЖАҒДАЙДАҒЫ ТӨЛЕМДЕР
Егер Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда өзгеше көзделмесе, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары және ерікті зейнетақы жарналары есебінен төленетін зейнетақы төлемдері БЖЗҚ-да зейнетақы жинақтары бар, Қазақстан Республикасынан тыс жерлерге тұрақты тұруға (тұрақты тұруға) кеткен шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарға беріледі.
Шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдардың БЖЗҚ-ға өтініш жасау тәсіліне байланысты құжаттар тізбесі:
Өтініш беру тәсілі
Қажетті құжаттар тізбесі
БЖЗҚ кеңсесіне өзі өтініш білдірген кезде
1) шетелдік төлқұжат түпнұсқасы (шетелдік үшін) не азаматтығы жоқ адамның жеке басын куәландыратын, шет мемлекет берген және азаматтығы жоқ адамның құқықтық мәртебесін растайтын құжат (сәйкестендіру үшін);
2) шетелдіктің немесе азаматтығы жоқ адамның банктік шоты туралы мәліметтер.
Сенім білдірілген адам/заңды өкіл (қорғаншы/қамқоршы) арқылы
Құжаттар БЖЗҚ кесесіне сенім білдірілген адам/заңды өкіл (қорғаншы/қамқоршы) өзі өтініш берген кезде ғана қабылданады.
1) шетелдіктің шетелдік төлқұжаттың нотариат куәландырған көшірмесі не азаматтығы жоқ адамның жеке басын куәландыратын шет мемлекет берген және азаматтығы жоқ адамның құқықтық мәртебесін растайтын құжаттың нотариат куәландырған және Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда өзгеше белгіленген жағдайларды қоспағанда, заңдастырылған көшірмесі (нотариаттық куәландыру тұратын мемлекетінде жүргізілген жағдайда);
2) cенім білдірілген адамның/заңды өкілдің (қорғаншының/қамқоршының) жеке басын куәландыратын құжаты (сәйкестендіру үшін);
3) нотариат куәландырған сенімхат түпнұсқасы (сенімхат үлгісі БЖЗҚ интернет-ресурсындағы «Қызметтер» - «Салымшыларға» - «Әмбебап сенімхат үлгісі» бөлімінде орналастырылған) немесе оның нотариат куәландырған көшірмесі.
Заңды өкіл (қорғаншы/қамқоршы) өтініш берген жағдайда – заңды өкілдің (қорғаншының/қамқоршының) куәлігі/заңды өкілдің (қорғаншының/қамқоршының) тағайындалғаны туралы анықтама/заңды өкілдің (қорғаншының/қамқоршының) мәртебесін растайтын басқа құжат, қажеттілігіне қарай заңдастырылған;
4) шетелдіктің немесе азаматтығы жоқ адамның банктік шоты туралы мәліметтер.
Пошта байланысы арқылы
1) бекітілген нысанға сай зейнетақы төлемдерін тағайындау туралы өтініш, оны шетелдік/азаматтығы жоқ адам өзі толтырады (өтініш бланкісінің өзекті нысаны – жарналар түріне қарай №1 немесе № 9 қосымша БЖЗҚ интернет-ресурсында «Бланкілердің үлгілері» бөлімінде орналастырылған). Шетелдіктің/азаматтығы жоқ адамның
зейнетақы төлемдерін тағайындау туралы өтініштегі қолын нотариат куәландырады (нотариаттық куәландыру тұратын мемлекетінде жүргізілген жағдайда)
2) шетелдіктің шетелдік төлқұжатының нотариат куәландырған көшірмесі не азаматтығы жоқ адамның жеке басын куәландыратын шет мемлекет берген және азаматтығы жоқ адамның құқықтық мәртебесін растайтын құжаттың нотариат куәландырғаннотариат куәландырған көшірмесі (нотариаттық куәландыру тұратын мемлекетінде жүргізілген жағдайда);
3) шетелдіктің немесе азаматтығы жоқ адамның банктік шоты туралы мәліметтер.
БЖЗҚ-дан төленетін зейнетақы төлемдеріне жіберілетін құжаттарды БЖЗҚ-ның «Төлемге құжаттарды алдын ала тексеру» электрондық қызметін қолдану арқылы алдын ала тексеруге болады.
Назар аударыңыз:
Жоғарыда көрсетілген құжаттарды алған кезде БЖЗҚ Қазақстан Республикасы мемлекеттік органдарының ақпараттық жүйелерінен өтініш жасаған шетелдікте немесе азаматтығы жоқ адамда Қазақстан Республикасының уәкілетті органы берген Қазақстан Республикасы азаматының жеке басты куәландыратын құжаттарды не шетелдіктің Қазақстан Республикасында тұруға ықтиярхатының не азаматтығы жоқ адамның куәлігінің бар-жоғы және олардың жарамдылығы туралы мәліметтерді сұратады.
Өтініш берген шетелдіктің немесе азаматтығы жоқ адамның Қазақстан Республикасынан тыс жерге тұрақты тұруға кетуіне не шетелдіктің немесе азаматтығы жоқ адамның Қазақстан Республикасында тұрақты тұруға рұқсатының күшінің жойылуына байланысты не Қазақстан Республикасының азаматтығынан айырылуына, Қазақстан Республикасының азаматтығынан шығуына байланысты Қазақстан Республикасы азаматының жеке куәлігінің не шетелдіктің Қазақстан Республикасында тұруға ықтиярхатының не Қазақстан Республикасының уәкілетті органы берген азаматтығы жоқ адамның куәлігінің жарамсыздығы туралы мәліметтер алынған жағдайда, БЖЗҚ зейнетақы төлемін жүзеге асырады.
Қазақстан Республикасының уәкілетті органы берген Қазақстан Республикасы азаматының жеке басын куәландыратын құжаттардың не шетелдіктің Қазақстан Республикасында тұруға ықтиярхатының не азаматтығы жоқ адамның куәлігінің бар екендігі және жарамдылығы туралы мәліметтер алынған жағдайларда БЖЗҚ өтінішті қабылдаудан не орындаудан бас тартады.
Зейнетақы жинақтарының төлемі шетелдіктің/ азаматтығы жоқ адамның банктік шотына, оның ішінде әрекетке қабілетсіз/әрекет қабілеті шектеулі кәмелетке толған адамның шотына ғана жүзеге асырылады. Заңды өкілдің (қорғаншының/қамқоршысының), сондай-ақ сенім білдірілген адамның банк шотына зейнетақы жинақтарын төлеуге рұқсат берілмейді.
«Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» Қазақстан Республикасы Кодексінің 326-бабының ережелеріне сәйкес БЖЗҚ жүзеге асыратын зейнетақы төлемдері салық салуға жататын зейнетақы төлемдері түріндегі табысқа жатады.
БЖЗҚ-дан төленетін зейнетақы төлемдеріне салық салу кезінде жеке табыс салығын ұстап қалу тәртібі туралы толық ақпарат «Алушыларға» - «Зейнетақы төлемдеріне салық салу тәртібі» бөлімінде берілген.
Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда өзгеше көзделмесе, Қазақстан Республикасынан тыс жерлерге тұрақты тұруға кеткен шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарға зейнетақы төлемдері белгіленген құжаттар БЖЗҚ-ға қабылданған не келіп түскен күннен бастап 10 (он) жұмыс күні ішінде бір рет жүзеге асырылады.
«Жеке басты куәландыратын құжаттар туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 1-бабы 13-тармақшасына сәйкес шетелдіктің жеке басын куәландыратын құжат – шетелдік төлқұжат. Сәйкесінше, егер сенім білдірілген адам шетелдік болса, онда БЖЗҚ-ға шетелдік төлқұжатты ұсынуы керек (шетелдіктің, оның ішінде Ресей Федерациясы азаматының ішкі төлқұжаты қаралмайды).
Егер тұрғылықты тұратын мемлекетте шетелдік төлқұжаттар мен өзге де құжаттардың көшірмелерін нотариат куәландырмайтын болса, растаушы құжаттар берілуі тиіс (нотариустың құжаттың көшірмесін куәландырудан бас тарту туралы қаулысы не осы деректі растайтын уәкілетті мемлекеттік органның анықтамасы, не басқа құжат). Зейнетақы төлемдерін тағайындау туралы өтінішке шетелдік төлқұжаттың нотариат куәландырған көшірмесі қажет барлық жағдайда, егер нотариустың куәландыру жазбасында «құжат түпнұсқасымен/төлнұсқасымен көшірменің дұрыстығын куәландырамын» деген сөздер болса, негізгі деректемелер, сондай-ақ жеке басты куәландыратын құжат нөмірі, күні және берген орган, қолданылатын мерзімі көрсетілген беттері ғана бар шетелдік төлқұжаттың нотариат куәландырған көшірмесін беруге болады. Шетелдік төлқұжаттан алынған нотариат куәландырған үзінді көшірме қаралмайды!
Егер БЖЗҚ-ға ұсынылған құжаттар шетелдік ұйымдар мен мекемелерден берілген, сондай-ақ құжаттың көшірмесі түпнұсқамен дұрыстығын, шетелдіктің/азаматтығы жоқ адамның өтініштегі қолының түпнұсқалылығын куәландыру, сенімхатты куәландыру бөлігіндегі нотариаттық іс-әрекеттер шетел мемлекетінде жасалған болса, онда көрсетілген құжаттар, сондай-ақ куәландыру жазбалары және олардың мемлекеттік немесе орыс тіліне аударылуы «Құжаттарды заңдастыру» мемлекеттік қызметтерді көрсету тәртібін реттейтін құжаттарды заңдастыру қағидаларына немесе Қазақстан Республикасы ратификациялаған өзге де халықаралық шарттарға сәйкес жасалады.
Шетелдік төлқұжат алатын кезде шетелдіктің, азаматтығы жоқ адамның деректемелері, атап айтқанда, тегі, аты, бар болса әкесінің аты өзгерген жағдайда, Құжаттар тізбесіне қосымша негізгі деректемелердің өзгеру фактісін растайтын, шетелдік құжаттарды ресімдеуге қойылатын талаптар сақталып ресімделген, төменде көрсетілген құжаттардың біреуінің түпнұсқасын не нотариат куәландырған көшірмесін беру қажет:
➤ Қазақстан Республикасы уәкілетті органының анықтамасы;
➤ шетел мемлекетінің уәкілетті органының анықтамасы;
➤ тегі/аты/әкесінің аты ауыстыру туралы куәлік/анықтама;
➤ неке қию/бұзу туралы куәлік;
➤ деректемелердің өзгеру фактісін растайтын өзге құжат.
ҚҰЖАТТАРДЫ ЗАҢДАСТЫРУ ТАЛАПТАРЫ ▼
Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрінің м.а. 2017 жылғы 6 желтоқсандағы № 11-1-2/576 бұйрығымен бекітілген Құжаттарды заңдастыру қағидаларының 2-тармағына сәйкес Құжаттарды заңдастыру құжаттарды басқа мемлекетте пайдалану мақсатында лауазымды адамның қойған қолы мен құжаттардағы мөрдің төлнұсқалығын белгілеу және куәландыру болып табылады.
Заңдастыру жазбасы құжаттың өзінде жасалады, ал құжатта орын болмаған жағдайда – құжатты заңдастыруды жүргізген адамның қолы қойылып, мөрі басылып, құжатпен бірге тіркеліп берілетін жеке парақта жүргізіледі.
Мыналарға:
1961 жылғы 5 қазандағыГаага конвенциясына (Қазақстан Республикасы үшін 2001 жылдың 30 қаңтарында заңды күшіне енген шетелдік ресми құжаттарды заңдастыру талаптарын жоятын конвенция) қатысушы елдердің органдары мен лауазымды тұлғаларынан шығатын ресми құжаттар шетелдіктің, азаматтығы жоқ адамның тұрақты тұратын елінде заңдастырудан босатылады және апостильдеуге жатады.
Апостиль (Гаага конвенциясына қосымша болып табылатын белгілі бір үлгідегі мөртабан) осы құжат жасалған мемлекеттің құзыретті органымен құжаттың өзіне немесе құжатпен бірге берілетін жеке параққа қойылады. Тиісті түрде толтырылған апостиль қолдардың түпнұсқалылығын, құжатқа қол қойған адамның кiм екендiгiн және тиiстi жағдайларда бұл құжат бекітілген мөрдің немесе мөртаңбаның түпнұсқалылығын куәландырады.
1993 жылғы 22-қаңтардағы Минск конвенциясына (азаматтық, отбасылық және қылмыстық істер бойынша құқықтық көмек пен құқықтық қатынастар туралы конвенция) және 2002 жылғы 7 қазандағыКишинев конвенциясына (азаматтық, отбасылық және қылмыстық істер бойынша құқықтық көмек пен құқықтық қатынастар туралы конвенция) қатысушы елдердің органдары мен лауазымды тұлғаларынан шығатын ресми құжаттарға шетелдіктің, азаматтығы жоқ адамның тұрақты тұратын елінде апостиль қоюдан/заңдастырудан босатылады, бірақ мекемелер немесе арнайы уәкілетті тұлға өзінің құзыреті шегінде (бекітілген нысан бойынша) куәландырады және Минск немесе Кишинев конвенцияларына қатысушы елдердің елтаңбалы мөрімен бекітіледі. Егер ресми құжаттар Гаага не Минск, не Кишинев конвенцияларына қатысушы елдердің тізбесіне кірмейтін шет мемлекеттің не Қазақстан Республикасы азаматтық, отбасылық және қылмыстық істер бойынша құқықтық көмек және құқықтық қатынастар туралы жасасқан шарттары бар елдердің органдары мен лауазымды тұлғалары берген жағдайда, онда осы құжаттар заңдастырылуы тиіс.
Егер ресми құжаттар Гаага, не Минск немесе Кишинев конвенцияларының қатысушы елдерінің тізімінде жоқ, не болмаса Қазақстан Республикасымен азаматтық, отбасылық және қылмыстық істер бойынша құқықтық көмек пен құқықтық қатынастар туралы Шарт жасасқан елдердің органдары мен лауазымды тұлғаларынан берілген жағдайда, аталған құжаттар жоғарыда көрсетілген тәртіпте заңдастырылуы тиіс.
ҚҰЖАТТАРДЫ МЕМЛЕКЕТТІК (ҚАЗАҚ ТІЛІНЕ) НЕМЕСЕ ОРЫС ТІЛІНЕ АУДАРУҒА ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР ▼
«Қазақстан Республикасындағы тіл туралы» Қазақстан Республикасы заңының 10-бабына сәйкес Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдары жүйесiнде, ұйымдарында, меншiк нысанына қарамастан, статистикалық-есеп, қаржы және техникалық құжаттама жүргiзу мемлекеттік тiлде және орыс тілінде қамтамасыз етiледi.
БЖЗҚ-ға шетелдіктің, азаматтығы жоқ адамның нотариат куәландырған қолы/нотариат куәландырған сенімхат/шетелдік төлқұжаттың нотариат куәландырған көшірмесі/азаматтығы жоқ адамның куәлігі бар зейнетақы төлемдерін тағайындау туралы өтініштер және басқа да құжаттар ұсынылған кезде, құжаттардың мемлекеттік тіліндегі не орыс тіліндегі аудармасы, оның ішінде шетелдіктің, азаматтығы жоқ адамның тұрғылықты тұратын мемлекетіндегі шетелдік нотариустың немесе өзге уәкілетті орган мен аудармашының шет тілінде жасалған куәландыру жазбаларының (шетелдіктің, азаматтығы жоқ адамның зейнетақы төлемдерін тағайындау туралы өтініштегі қолының түпнұсқа екендігін нотариустың куәландыруы туралы) мемлекеттік тіліндегі не орыс тіліндегі аудармалары болуы қажет.
Бұл ретте аударма тігілуі (аударма жасалған құжаттың көшірмесімен бірге бекітілуі) тиіс, егер шетелдіктің, азаматтығы жоқ адамның тұратын мемлекетінің заңнамасында өзгеше көзделмесе, құжаттардың тігілген немесе бекітілген жері нотариустың немесе басқа өкілетті адамның мөрімен куәландырылуы тиіс. Сондай-ақ шетелдік нотариустың жасаған барлық нотариаттық әрекеттері, оның ішінде шетелдіктің, азаматтығы жоқ адамның, аудармашының қолын, құжаттар көшірмелерінің дұрыстығын куәландыру, сенімхатты куәландыру кезінде жасаған әрекеттері заңдастырылуы немесе оларға апостиль қойылуы тиіс.
Қазақстан Республикасының аумағында заңдастырылған не апостиль қойылған құжаттар аударылған жағдайда, аудармашының қолы немесе нотариус не өзге уәкілетті адам жасаған аударманың дұрыстығын нотариалды куәландырылады.
Жоғарыда көрсетілген құжаттарды алған кезде БЖЗҚ Қазақстан Республикасы мемлекеттік органдарының ақпараттық жүйелерінен өтініш жасаған шетелдікте немесе азаматтығы жоқ адамда Қазақстан Республикасының уәкілетті органы берген Қазақстан Республикасы азаматының жеке басты куәландыратын құжаттарды не шетелдіктің Қазақстан Республикасында тұруға ықтиярхатының не азаматтығы жоқ адамның куәлігінің бар-жоғы және олардың жарамдылығы туралы мәліметтерді сұратады.